Nowatorskie badania – nowe metody
AD jest nieuleczalną, postępującą chorobą neurodegeneracyjną, prowadzącą ostatecznie do śmierci pacjenta. Zakładanym efektem realizacji projektu jest dostarczenie precyzyjnych i dokładnych narzędzi analitycznych (metod), opartych na wykorzystaniu nowoczesnej techniki pomiarowej - chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS), które umożliwią oznaczenie związków chemicznych będących pochodnymi naturalnie występujących związków siarki i endogennych aldehydów w próbkach biologicznych (osocze, mocz etc.). Co istotne, badania w tym kierunku nie były dotychczas prowadzone. Podejmowany problem badawczy wydaje się być tym bardziej istotny i ciekawy, gdyż przeprowadzone na przestrzeni kilkudziesięciu lat badania kliniczne wykazały powiązanie zaburzeń wspomnianych metabolitów z pogorszeniem zdolności percepcyjnych.
W szczególności stwierdzono, że podwyższony poziom tych związków w płynach ustrojowych człowieka sprzyja rozwojowi AD. Jednocześnie literatura fachowa, w wielu przypadkach, nie dostarcza informacji na temat mechanizmów ich szkodliwego działania oraz produktów ich interakcji.
Ułatwienie diagnozy i skuteczne leczenie
Dr Justyna Piechocka tłumaczy:
Można zatem przypuszczać, że w przypadku potwierdzenia obecności tych związków chemicznych w najczęściej wykorzystywanych do badań diagnostycznych próbkach, tj. moczu czy krwi (surowica, osocze) człowieka, uzyskane wyniki mogą stanowić przedmiot zainteresowania lekarzy klinicystów oraz biochemików.
W szczególności wykorzystanie w niedalekiej przyszłości opracowanych metodologii może okazać się przydatne w badaniach nakierowanych na lepsze poznanie szlaków przemian metabolicznych związków siarki czy wyjaśnienie roli jaką pełnią wspominane pochodne w stanach patofizjologicznych w organizmach żywych. W dalszej perspektywie możliwe będzie zastosowanie opracowanych metod w badaniach przesiewowych, nakierowanych na poznanie ich związku z rozwojem AD, zmierzających ku potwierdzeniu bądź wykluczeniu możliwości wykorzystania tych pochodnych jako wskaźnika (biomarkera). To może przyczynić się do ułatwienia wczesnego diagnozowania i poznania sposobów skutecznego leczenia AD.
Ważny krok w bioanalityce
Zakładanym efektem projektu jest dostarczenie nowych narzędzi (metod), których wykorzystanie w analizie próbek umożliwi potwierdzenie bądź wykluczenie obecności pochodnych wybranych endogennych związków siarki i aldehydów w moczu czy krwi.
Dr Justyna Piechocka mówi:
W efekcie uzyskam wstępne informacje na temat zawartości wspomnianych związków w płynach biologicznych człowieka. Pełną realizację tej części zamierzonych działań naukowych przewiduję w ciągu najbliższych 2 lat. Uzyskane dotychczas wyniki dobrze rokują dalszemu postępowi prac badawczych. Ostatecznie zgromadzone dane pomogą mi nakreślić dalsze kierunki badań. W szczególności, w przypadku potwierdzenia obecności wspominanych pochodnych w moczu czy krwi człowieka, istotne stanie się podjęcie działań prowadzonych w ścisłej współpracy z lekarzami klinicystami, które będą uwzględniały analizę statystyczną danych biomedycznych, w celu poznania związku pomiędzy ich obecnością i zawartością a chociażby stadium rozwoju choroby czy możliwością jej wystąpienia. Niestety tego typu badania to działania długoterminowe. Na efekty i możliwość wyciągnięcia wniosków końcowych trzeba będzie zatem poczekać.
Dr Justyna Piechocka - adiunkt w Katedrze Chemii Środowiska na Wydziale Chemii Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ). Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na opracowywaniu nowych metod analizy próbek biologicznych, w tym moczu, śliny i osocza, na zawartość istotnych z biologicznego punktu widzenia endo- i egzogennych związków siarki, opartych na wykorzystaniu technik separacyjnych. Jest współautorką 26 opracowań naukowych, w tym 15 publikacji w renomowanych czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej, 2 rozdziałów w monografii naukowej oraz około 80 komunikatów, prezentowanych w trakcie konferencji o zasięgu krajowym i międzynarodowym. W latach 2014-2021 była beneficjentką grantu MINIATURA oraz wykonawcą w 3 innych projektach badawczych (SONATA, OPUS), finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki. Brała również udział, w charakterze wolontariusza, w realizacji grantu finansowanego przez Slovenian Research Agency. Jej osiągnięcia w zakresie rozwoju technik rozdzielania zostały docenione przez Prezydium Komitetu Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk, które przyznało nagrodę w konkursie na Najlepsze Doktoraty 2019. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego (PTChem) oraz European Chemical Society. W latach 2013-2019 była członkiem Zarządu Sekcji Studenckiej PTChem oraz sprawowała funkcję delegata z ramienia PTChem w European Young Chemists` Network.
Grant „Stworzenie chromatograficznych narzędzi do badania tiazynowych pochodnych homocysteiny oraz jej tiolaktonu z formaldehydem - potencjalny związek z chorobą Alzheimera” jest realizowany w ramach projektu finansowanego z konkursu IDUB #UniLodz dla młodych badaczy.
IDUB #UniLodz to konkursy grantowe, w ramach których Uniwersytet Łódzki finansuje pomysły badawcze swoich naukowców i doktorantów. Poprzez wspieranie ich w uprawianiu dobrej nauki Uczelnia realizuje strategię dążenia do doskonałości badawczej we wszystkich dziedzinach i dyscyplinach. Konkursy służą także umiędzynarodowieniu - rozwijaniu i zacieśnianiu współpracy Uniwersytetu z badaczami z zagranicy. W ramach grantów skierowanych do naukowców spoza UŁ do zespołu dołączają doświadczeni i młodzi badacze. Sprzyja to fuzji doświadczeń i podnoszeniu potencjału naukowego uczelni, wspiera nawiązywanie kontaktów i mobilność pracowników.
Granty są finansowane w ramach zwiększonej o 2% subwencji dla uczelni, które w 2019 roku przystąpiły do konkursu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza (IDUB). Uniwersytet Łódzki będzie otrzymywał dodatkowe środki na badania naukowe do 2026 roku. Wewnętrzne konkursy grantowe są realizowane od 2020 roku.
Więcej na nowej stronie UŁ.
I edycja konkursu IDUB UŁ - podsumowanie
Granty IDUB #UniLodz – badania o formach zatrudnienia w Polsce
Granty IDUB #UniLodz - suplementy diety a metale ciężkie
Granty IDUB #UniLodz - badania i praca z osobami bezdomnymi
Granty IDUB #UniLodz - zdania odrębne w orzecznictwie podatkowym ETPCz
Granty IDUB #UniLodz - poniemieckość Łodzi i okolic
Granty IDUB #UniLodz - formy radia artystycznego
Granty IDUB #UniLodz - Czy jest możliwa sztuka bez barier?
Granty IDUB #UniLodz – elementy nietłumaczone w grach wideo
Tekst: dr Justyna Piechocka, Wydział Chemii UŁ
Redakcja: Centrum Promocji UŁ
Dołącz do grupy DOBRA NAUKA na Facebooku i dziel się wiedzą!