Zainteresowanych udziałem w VIII edycji Studenckich Grantów Badawczych zapraszamy do odwiedzenia strony konkursu. Najbliższe szkolenia rozpoczną się już 26 września.
Jarosław Brodecki w ostatniej edycji konkursu SGB realizuje projekt związany z zanieczyszczeniem łódzkich rzek: „Ocena zanieczyszczenia osadów rzecznych mikroplastikami i ich przenikania do wybranych bezkręgowców wodnych w rzekach aglomeracji łódzkiej”. W krótkim wywiadzie odsłonimy warsztat młodego badacza oraz poznamy jego motywację.
Jaki jest cel Pana projektu?
Głównym celem jest sprawdzenie stopnia zanieczyszczenia łódzkich rzek mikroplastikami. Rzeki na terenie naszego miasta są świetnym modelem, aby badać, jak intensywna działalność człowieka wpływa na ilość tworzyw sztucznych w ciekach wodnych. Fakt, że osady denne są miejscem życia wielu organizmów wodnych, m.in. larw owadów, jest świetną przestrzenią do badania, czy po przeobrażeniu i nabraniu zdolności do lotu takie owady mogą przemieścić spożyty i zmagazynowany w ich ciałach mikroplastik do lądowych sieci pokarmowych. W związku z tym oprócz osadów badam również wybrane organizmy wodne, aby odpowiedzieć na pytania: czy mikroplastik akumuluje się w bezkręgowcach wodnych i czy z ich pomocą może być przenoszony do lądowych sieci pokarmowych.
W jaki sposób Pana projekt przysłuży się społeczeństwu?
Mój projekt pozwoli na zdobycie większej wiedzy o jednym z najbardziej skomplikowanych i złożonych współczesnych zanieczyszczeń środowiska – mikroplastikach. Stanowią one zagrożenie dla środowiska naturalnego oraz człowieka. Mikroplastik definiowany jest jako fragment tworzywa sztucznego o średnicy mniejszej niż 5 mm. Powstaje w procesie stopniowej degradacji polimerów lub wytwarzany jest już na etapie produkcji, czego przykładem może być np. brokat. Według Światowej Organizacji Zdrowia konieczne jest zmniejszenie ilości mikroplastiku w środowisku naturalnym. Zanieczyszczenia z tworzyw sztucznych bardzo długo utrzymują się w środowisku i – co udowadnia coraz więcej badań – mają istotny wpływ na organizmy żywe. Nie dość, że mogą mechanicznie uszkadzać przewody pokarmowe, zwiększając ryzyko zakażenia, to również wzmacniają działania innych zanieczyszczeń, m.in. metalami ciężkimi czy groźne zanieczyszczenia organiczne. Z mikro- powstaje nanoplastik, którego wpływ na funkcjonowanie żywych komórek wykazuje coraz więcej prac.
Z jakimi wyzwaniami podczas realizacji badań Pan się spotkał?
Dużym wyzwaniem okazał się brak opracowanych metod, które trzeba było stworzyć, stale udoskonalać i modyfikować w odpowiedzi na zróżnicowany materiał badawczy. Podobnie sprowadzenie pewnych specjalistycznych odczynników, które nie były dostępne w Polsce. Ponieważ projekt opiera się również na hodowli larw owadów i odłowach raków, wymagająca okazała się praca z materiałem żywym i jego pobieranie w wystarczających liczbach z badanych rzek.
Jak ocenia Pan formułę konkursu Studenckich Grantów Badawczych?
Uważam, że formuła SGB daje duże możliwości rozwoju naukowego i realizacji własnych pomysłów i pytań badawczych. Udział w programie daje możliwości weryfikacji swoich umiejętności i nabywanie doświadczenia w pozyskiwaniu finasowania. Z pewnością w przyszłości będę starał się o dofinansowanie moich badań w kolejnych edycjach programu.