Aktywnie i zdrowo – komentarz eksperta UŁ

Dzięki aktywności fizycznej pomnażamy i zachowujemy nie tylko zdrowie fizyczne, tj. utrzymujemy zdrowe serce i płuca, zwiększamy siłę mięśni i poprawiamy elastyczność ciała, ale także zdrowie psychiczne, społeczne i duchowe. Zwiększenie poziomu endorfin w organizmie może pomóc w zmniejszeniu uczucia niepokoju i depresji, może być doskonałym sposobem na odprężenie się i odcięcie od codziennych obowiązków – mówi prof. Jolanta Kowalska z Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego.

Wspólne ćwiczenia, wędrówki czy zabawy na świeżym powietrzu podczas zbliżającej się majówki mogą przyczynić się do budowania silniejszych relacji i pozytywnych wspomnień. Tym samym, nie tylko poprzez zwiedzanie i odkrywanie nowych miejsc oraz cieszenie się pięknymi widokami budujemy relację z drugim człowiekiem, ale także poprzez wspólne spacery, wspinaczki czy jazdę na rowerze.  

Odpowiednia forma aktywności – endorfiny i zdrowie

Ważne jest to, aby wybrać taką formę aktywności fizycznej, która będzie odpowiednia dla własnych potrzeb i możliwości. Bieganie to jedna z najprostszych i najskuteczniejszych form aktywności fizycznej. Bieganie poprawia wytrzymałość, siłę mięśni i kondycję fizyczną, a także redukuje stres i poprawia samopoczucie. Pływanie natomiast jest łagodne dla stawów, poprawia krążenie krwi i układu oddechowego, a ćwiczenia gimnastyczne skupiają się na połączeniu ciała, umysłu i oddechu, poprawiają elastyczność, równowagę, siłę mięśni i kondycję fizyczną, poprawiają samopoczucie. Ostatnio coraz bardziej popularne nordic walking – ze względu na technikę chodzenia z użyciem specjalnych kijków, jest łagodną formą aktywności fizycznej dla stawów, pomaga w poprawie kondycji fizycznej. 

Znaczącą rolę w zdrowiu zarówno fizycznym, jak i psychicznym pełnią endorfiny, hormony które są uwalniane między innymi w wyniku podejmowanej aktywności fizycznej. Powodują uczucie przyjemności i euforii po zajęciach ruchowych, co może pomóc w redukcji stresu i zmęczenia. 

Małe kroki – duża satysfakcja 

Warto zwrócić uwagę na kilka stereotypów dotyczących aktywnych form spędzania czasu. Wiele osób uważa, że ​​musi być w doskonałej formie fizycznej, aby zacząć uprawiać aktywność fizyczną, ale to nieprawda. Każdy może zacząć od małych kroków i stopniowo zwiększać intensywność i czas treningu. Nawet krótki spacer lub jazda na rowerze pozwala na uzyskanie korzyści dla zdrowia.  

Aktywność fizyczna wcale nie musi być też nudna. Istnieje wiele różnych form aktywności fizycznej, które można wypróbować. Nie trzeba ograniczać się do tradycyjnych ćwiczeń w siłowni lub biegania. Można spróbować np. różnych form tańca, wspinaczki, jazdy na rolkach, pływania, sportów wodnych. Nie jest także zarezerwowana tylko dla młodych ludzi ani dla sportowców – każdy może doświadczać korzyści wynikających z aktywności fizycznej, bez względu na wiek. Nie trzeba być też sportowcem, aby cieszyć się aktywnością fizyczną, ani wydawać dużo pieniędzy, by aktywnie spędzić czas wolny. Można wreszcie przypomnieć sobie gry i zabawy z dzieciństwa, do których potrzebna była tylko kreatywność, wyobraźnia i drugi człowiek, aby móc jak najwięcej czerpać ze słonecznych, wiosennych promieni słonecznych na świeżym powietrzu. 

Aktywność fizyczna – podstawą zdrowego stylu życia 

Styl życia, środowisko społeczne i fizyczne, biologia człowieka oraz organizacja opieki medycznej to czynniki, zgodnie z koncepcją Marca Lalonde’a, warunkujące zdrowie. Jednak to styl życia, czyli zbiór naszych decyzji i działań, w największym stopniu (ok. 50%) wpływa na nasze zdrowie. Obejmuje on przede wszystkim odżywianie wraz z regularną aktywnością fizyczną (jako podstawą piramidy zdrowego żywienia), unikanie używek, wystarczającą ilość snu i odpoczynek, rozwijanie relacji społecznych czy własnych zainteresowań. Warto przy tym pamiętać, że systematyczne podejmowanie aktywności fizycznej ma tutaj kluczowe znaczenie. Dlatego też majówka może być tym czasem, pozwalającym znaleźć taką formę aktywności fizycznej, która sprawi nie tylko przyjemność, ale którą będzie można uprawiać regularnie. 

Przed podejmowaniem aktywności fizycznej należy pamiętać o kilku zasadach, które pozwolą uniknąć kontuzji. Przede wszystkim o tym, aby przed aktywnością ruchową przeprowadzić rozgrzewkę. Ćwiczenia wykonywać z umiarem i stopniowo zwiększać ich intensywność, odpoczywać i regenerować organizm między podejmowanym wysiłkiem fizycznym. Odpowiednio się odżywiać i nawadniać organizm. Przy aktywności fizycznej (sportowej), wymagającej złożonych form ruchu, należy utrzymywać prawidłową technikę wykonywania ćwiczeń. Najważniejsze jednak jest to, aby aktywność fizyczną podejmować zgodnie ze swoimi możliwościami oraz indywidualnymi potrzebami.  

Ruch jest ważnym elementem zdrowego stylu życia. Poprzez aktywne spędzanie czasu wolnego możemy zmotywować się do podejmowania zdrowych decyzji, takich jak: dieta czy rzucenie nałogów, poprawić także jakość snu. Aktywność fizyczna jest ważna nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale również dla relacji z innymi ludźmi i budowania silniejszych więzi społecznych. To świetny sposób na poprawę kondycji fizycznej i ogólnego samopoczucia, a tym samym jakości życia. 

Tekst: prof. Jolanta Kowalska, Wydział Nauk o Wychowaniu UŁ 

Redakcja: Iwona Ptaszek-ZielińskaCentrum Komunikacji i PR