Doktor Izabela Stachowicz z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego jest biolożką, która na co dzień bada narażone na wyginięcie ssaki, lecz podczas swojego ośmioletniego pobytu w Wenezueli i prowadzonych tam badań zaangażowała się również w działalność na rzecz lokalnej społeczności.
dr Izabela Stachowicz podczas badań w terenie
Problem, który badaczka przybliży podczas spotkania, dotyczy zrównoważonej produkcji czekolady, zachowania bioróżnorodności i wiążących się z tym kwestii socjoekonomicznych. Zagadnienie jest złożone i ma trzy główne osie tematyczne.
CZEKOLADA. LUKSUS CZY ZNISZCZENIE
Czekolada od dekad towarzyszy polskiej kulturze kulinarnej i trudno wyobrazić sobie bez niej jakiekolwiek celebracje.
Najbliższa plantacja czekolady znajduje się aż 6000 kilometrów od Polski. Mimo to jesteśmy czwartym eksporterem tego produktu na świecie (za Niemcami, Belgią i Włochami). Kiedyś była produktem luksusowym, dziś niektórzy kąpią się w czekoladzie podczas pobytów w SPA. A koszt, zwłaszcza ekologiczny, importowanego do Polski kakao głównie z Afryki, Indonezji i Ameryki Południowej wciąż rośnie
– tłumaczy Izabela Stachowicz.
Aktualnie kakao jest uprawiane na szeroką skalę w strefie tropikalnej, gdyż popyt na czekoladę wzrasta rocznie o 3% w skali światowej. Jednak zwiększenie popytu przekłada się na rozszerzenie upraw przyczyniając się do deforestacji i zanieczyszczania lokalnych gleb i wód.
Pojawia się pytanie, na ile konsumenci robią czekoladowe zakupy świadomie, zwracając uwagę na sposób, w jaki produkowane jest kakao na plantacji i jakie panują tam warunki pracownicze. O tym świadczą przyznawane produktom certyfikaty. Na drugim końcu tego procesu są lokalni mieszkańcy, dla których praca na plantacji często jest jedynym sposobem, by zapewnić sobie i swojej rodzinie przeżycie. I ta potrzeba jest wykorzystywana przez plantatorów. Potrzebujemy wzmocnić lokalne społeczności. Dla głodnych nie ma znaczenia, czy dany gatunek jest chroniony czy nie i ile publikacji zostało stworzonych na jego temat.
– wyjaśnia badaczka.
BIORÓŻNORODNOŚĆ. KLUCZOWA ROLA TAPIRA
Kolejnym z elementów zrównoważonej produkcji jest wzrost kakaowca w cieniu koron wysokich drzew, co zdarza się tylko na niektórych plantacjach, ale ma niebagatelne znaczenie zarówno dla jakości kakao, jak i dla zachowania bioróżnorodności ekosystemu na plantacji i w jej okolicy.
Jednym ze zwierząt, które mieszka nieopodal plantacji kakaowca, w wieczniezielonym lesie, jest tapir, przez niektórych określany mianem „architekta ekosystemu”. Rozsiewa nasiona nawet na bardzo duże odległości, jego arcydziełem jest właśnie las. Niestety kryzys ekonomiczny sprawił, że mieszkańcy Wenezueli coraz częściej polują na tapiry, to duży problem w tej części świata.
Jest potrzeba, by uczyć lokalne społeczności od podstaw, że to zwierzę jest jednym ze skarbów narodowych. Mam na to kilka pomysłów. Istotne jest ukazywanie problemu tapira w szerszym kontekście badań i działań społecznych -
dodaje badaczka.
WENEZUELKI. MOŻEMY POMÓC
W Wenezueli 70% kobiet samotnie wychowuje jedno lub więcej dzieci. To ogromny problem społeczny, który ma wpływ na bardzo niski status ekonomiczny kobiet. Podczas swoich badań w Wenezueli Izabela Stachowicz zetknęła się z wieloma kobietami, które żyją na granicy ubóstwa, nie dlatego, że nie chcą pracować, lecz dlatego, że mając małe dzieci, nie mogą sobie pozwolić na dojazdy do odległych miast, w których mogłyby znaleźć pracę.
Niektóre z tych kobiet znalazły zatrudnienie na plantacji kakao, ale w najbliższej okolicy plantacji mieszka około stu kobiet w niezwykle trudnej sytuacji i nie wszystkie mogą być tam zatrudnione
wyjaśnia badaczka.
Samotne matki mieszkające w okolicy rezerwatu Guaquira w stanie Yaracuy, starają się radzić sobie na wiele sposobów. Ponieważ mają dostęp do czekolady z plantacji, wykonują własnoręcznie praliny, które mogą później sprzedać na lokalnym rynku.
Mój pomysł na pomoc tym kobietom polega na tym, żeby kupić dla nich formy do wytwarzania pralin i dać im niezbędny warsztat do przetwarzania czekolady, zaś z lokalnej trzciny będą mogły tworzyć tapiry dla turystów odwiedzających rezerwat Guaquira
mówi dr Stachowicz.
Uruchomiliśmy zbiórkę na ten cel. Dzięki udziałowi w akcji można nie tylko pomóc wenezuelskim kobietom, ale także mieć wpływ na ratowanie populacji tapirów.