Stosunki hindusko-muzułmańskie w Pakistanie w badaniach doktorantki UŁ

Natalia Zajączkowska, doktorantka Uniwersytetu Łódzkiego, zakończyła w sierpniu 2022 r. grant wydziałowy, który realizowała w północnym Pakistanie. Jego celem badawczym była analiza stosunków hindusko-muzułmańskich, zarówno w wymiarze politycznym, jak i międzyludzkim, w dużych miastach Pakistanu. Po powrocie do Polski doktorantka z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ podsumowała swoje badania.

Projekt doskonale wpisał się w badania nad teorią stereotypów i uprzedzeń jako determinantów zachowań społeczno-politycznych, które podejmowałam w swojej dotychczasowej pracy naukowej

- mówi Natalia Zajączkowska i dodaje: 

O jego innowacyjności świadczy fakt, że badań terenowych dotyczących postrzegania hinduskiej mniejszości, nikt tam dotąd nie prowadził. Jest to także próba weryfikacji powszechnego poglądu o złej kondycji relacji hindusko-muzułmańskich. Wyniki moich badań będą stanowić asumpt do dalszej dyskusji na temat stosunków społeczno-politycznych we współczesnym Pakistanie. 

Niewątpliwą zaletą badań był ich wysoce empiryczny charakter - przez cały okres trwania grantu doktorantka mieszkała u pakistańskich rodzin, co pozwoliło jej aktywnie uczestniczyć w życiu codziennym respondentów. Podróżowała lokalnymi środkami transportu, czytała lokalną prasę, odwiedzała biblioteki i nawiązywała kontakty z profesorami lokalnych uniwersytetów. Brała udział zarówno w codziennych pracach domowych, jak i w licznych uroczystościach rodzinnych, które z czasem pozwoliły jej na swobodną komunikację w języku urdu. Dzięki temu miała szansę nawiązać niezwykłe relacje, poznać problemy jej rozmówców i lepiej zrozumieć ich punkt widzenia. Zwieńczeniem pobytu był udział w trwającym blisko tydzień tradycyjnym weselu muzułmańskim, podczas którego Natalia Zajączkowska poznawała pakistańskie obyczaje i brała czynny udział we wszystkich ceremoniach (patrz: zdjęcia weselne).  

Badania prowadzone były w języku angielskim i urdu na grupie 50 osób w trzech miastach północno-wschodniego Pakistanu - Islamabadzie, Lahaurze oraz Sijalkocie. Jest to swoista kontynuacja studium, które doktorantka rozpoczęła jeszcze w 2018 r. po drugiej stronie granicy indyjsko-pakistańskiej. W sumie spędziła, wtedy ponad pół roku w wiosce Kokamthan w Indiach, w północno-zachodnim stanie Maharasztra studiując stosunki hindusko-muzułmańskie. Następnie w ramach programu PROM (NAWA), trafiła na Uniwersytet Jawaharlala Nehru w Nowym Delhi, aby kontynuować badania nad postrzeganiem muzułmańskiej mniejszości przez hinduską większość i politycznym wymiarem islamofobii w Indiach. 

Pobyt w Pakistanie w ramach grantu doktoranckiego WSMiP UŁ był dla mnie niepowtarzalną okazją do zdobycia bezcennych doświadczeń, poszerzenia wiedzy i dotychczasowego zakresu badań, ale także obalenia krzywdzących stereotypów i wyobrażeń dotyczących Pakistanu. Kraj ten - niejednokrotnie demonizowany przez media zachodnie - pozostaje obszarem niszowym w polskich naukach społecznych i humanistycznych

– dodaje Natalia Zajączkowska.  

Zdobyta wiedza i doświadczenie zaowocują publikacją artykułu w prestiżowym czasopiśmie naukowym w przyszłym roku akademickim. 

Fotografie udostępnione zostały dzięki uprzejmości Shaheery Naeem oraz Farhana Ijaz. Sijalkot, Pakistan. 

Materiał: Natalia Zajączkowska (WSMIP UŁ
Redakcja: Centrum Promocji UŁ