W sierpniu poznaliśmy laureatów 12. edycji konkursu Uniwersalia 2.2 Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, który jest finansowany ze środków MEiN. W gronie zwycięskich wniosków znalazł się projekt naukowców z łódzkiej slawistyki pt. W cieniu Rzeczpospolitej czy rosyjskiego mitu imperialnego? Synopsis kijowski – zabytek języka ukraińskiego i historiografii Europy Wschodniej z XVII w. Edycja, polski przekład i opracowanie naukowe. Działania projektowe będą realizowane w latach 2023–2027 przez zespół w składzie: prof. UŁ dr hab. Halyna Naienko (kierownik projektu), prof. UŁ dr hab. Zofia Brzozowska oraz dr Piotr Kręzel.
Wniosek złożony przez pracowników Katedry Filologii Słowiańskiej był jedynym wyróżnionym w tej edycji konkursu spośród wszystkich zgłoszeń przygotowanych przez pracowników Uniwersytetu Łódzkiego.
Warto podkreślić, że kierownikiem projektu została pochodząca z Kijowa prof. Halyna Naienko, która po rozpoczęciu wojny była zmuszona opuścić swój kraj oraz macierzystą uczelnię i od maja 2022 roku aktywnie uczestniczy w realizacji innego grantu naukowego w Katedrze Filologii Słowiańskiej UŁ.
Celem projektu jest przygotowanie edycji krytycznej, przekładu na język polski i wszechstronnego opracowania naukowego Synopsisu kijowskiego – cerkiewnosłowiańskiego tekstu historiograficznego, prezentującego dzieje Kijowa i ziem południoworuskich, od ich półlegendarnych początków w IX w., przez erę Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczpospolitej, po schyłek XVII w. Latopis ten, opublikowany w Kijowie w 1674 r., stanowi pierwszy nowożytny, ukraiński wykład rodzimej historii, ukazanej na tle dziejów Europy Wschodniej.
Projekt nie obejmuje jedynie zadań edytorsko-translatorskich. Działania zakładają interdyscyplinarne badania nad leksyką i treścią zabytku, mające na celu zidentyfikowanie jego źródeł, analizę specyfiki językowej i ukazanie okoliczności powstania. Efektem projektu będzie wzbogacenie światowej humanistyki o edycję niepublikowanego dotąd źródła i rzucenie nowego światła na początki kształtowania się ukraińskiej tożsamości narodowej, a polskiej historiografii – o słabo dotąd eksplorowany materiał do badań nad dziejami Rzeczpospolitej w XVII w.
– podkreślają osoby odpowiedzialne za zwycięski projekt.
Slawistom gratulujemy kolejnego sukcesu i trzymamy kciuki za realizację zaplanowanych działań!
Tekst: Katedra Filologii Słowiańskiej UŁ
Redakcja: Biuro Promocji i Komunikacji Wydziału FIlologicznego UŁ