Wirtualna rzeczywistość może łagodzić skutki stresu

Badaczka z Instytutu Psychologii UŁ dr hab. Dorota Merecz-Kot pracuje wraz z zespołem z Politechniki Łódzkiej nad opracowaniem oprogramowania do wirtualnej rzeczywistości (VR), które zostanie wykorzystane do łagodzenia objawów stresu i jego negatywnych skutków. Badania pilotażowe potwierdzają, że wykorzystanie VR pomaga przywrócić stan równowagi psychicznej i uspokaja. Po wybuchu wojny w Ukrainie badacze umożliwili uchodźcom korzystanie z wirtualnego relaksu przebywającym na terenie naszego Łodzi.

Od kilku lat współpracuję z zespołem dr inż. Doroty Kamińskiej z Instytutu Mechatroniki i Technik Informatycznych PŁ w obszarze wykorzystania wirtualnej rzeczywistości w psychoterapii i edukacji podnoszącej poziom empatii. Ta nieformalna początkowo współpraca przełożyła się na realizację dwóch grantów: Zastosowanie rzeczywistości wirtualnej i symulacji bilateralnej w redukcji stresu u osób dorosłych (NCN Miniatura) i międzynarodowego projektu Erasmus+ pt. VRXanny. Zastosowanie wirtualnej rzeczywistości w redukcji lęku i stresu u studentów

wyjaśnia dr hab. Dorota Merecz-Kot

dr hab. Dorota Merecz-Kot

W obu projektach naukowcy opracowują oprogramowanie, które zostanie wykorzystane do łagodzenia objawów stresu i jego negatywnych skutków, np. objawów lęku czy obniżonego nastroju.  

Nasz pomysł jest reakcją na duże społeczne zapotrzebowanie na wsparcie psychologiczne. Wciąż bowiem rośnie liczba osób uskarżających się na różne problemy ze zdrowiem psychicznym i na ograniczoną dostępność do profesjonalnego wsparcia psychologów, psychoterapeutów i psychiatrów

dodaje badaczka. 

Naukowcy wykorzystują możliwości wirtualnej rzeczywistości do wspierania osób z problemami emocjonalnymi. Może być to skuteczna metoda uzupełniająca klasyczną psycho- i farmakoterapię oraz sposób na obniżenie obciążenia psychicznego osób znajdujących się w przewlekłym lub ostrym stresie. Po wybuchu wojny na Ukrainie zespół umożliwił korzystanie z wirtualnego relaksu uchodźcom przebywającym na terenie naszego miasta.  

Z wypoczynku w VR może korzystać praktycznie każdy. Wyjątkiem są ludzie cierpiący na epilepsję i chorobę symulatorową (w uproszczeniu – analogiczną do choroby lokomocyjnej). Wiadomo już, że jednorazowy trening w VR poprawia samopoczucie użytkownika. Pozostaje teraz zbadać stałość tego efektu i określić liczbę sesji relaksu w VR, która zapewni stabilną poprawą nastroju

Oczywiście sama VR nie ma właściwości uzdrawiających. Jest jednak środowiskiem, które daje możliwości wykorzystania technik relaksacyjnych i technik wykorzystywanych w psychoterapii do łagodzenia objawów lęku i napięcia bez konieczności angażowania wyspecjalizowanego personelu. Wierzymy (i potwierdzają to nasze pilotażowe badania), że korzystanie z opracowanego przez nas programu wzmacnia zdrowie psychiczne

tłumaczy Dorota Merecz-Kot

Zakończyliśmy prace projektowe nad programem dla młodzieży i dorosłych, w którym wykorzystujemy techniki oddechowe, wizualizację i stymulację bilateralną, po to aby obniżyć poziom stresu i lęku wprowadzić użytkowników w stan równowagi psychicznej i przyjemnego uspokojenia. Szczególnie ważne jest dla nas wykorzystanie stymulacji bilateralnej (wodzenia wzrokiem za świetlnym punktem poruszającym się od jednego do drugiego skraju pola widzenia), którą stosuje się w terapii traumy. W naszym projekcie stymulacja ta ma szczególne znaczenie – dzięki niej przyspieszamy osiągnięcie stanu relaksu i uspokojenia oraz oderwanie się od natrętnych i stresujących myśli oraz wyobrażeń. Planujemy też opracowanie analogicznego oprogramowania dla młodszych użytkowników

podsumowuje badaczka. 

Sesja w wirtualnej rzeczywistości nie wymaga dysponowania skomplikowanym zapleczem infrastrukturalnym. Potrzebne jest oprogramowanie, gogle i wygodny obrotowy fotel oraz gotowość do zanurzenia się w stworzony przez nas świat, który daje poczucie komfortu, bezpieczeństwa, niespieszności i braku jakichkolwiek przymusów i powinności. 

 

Materiał źródłowy: dr hab. Dorota Merecz-Kot

Redakcja: Centrum Promocji UŁ